Բաժանորդագրվեք araratnews-ի տելեգրամ ալիքին։
Շարունակական բարձր աղմուկը միայն անհանգստություն չէ․այն լուրջ հետևանքներ ունի առողջության, բնության և տնտեսության վրա։ Այս մասին հայտնում է «Հիդրոօդերևութաբանության և մոնիթորինգի կենտրոն» ՊՈԱԿ-ը։
Ինչո՞ւ աղմուկին քիչ ուշադրություն է դարձվում:
Մարդիկ աղմուկը չեն ընկալում այնպես վնասակար, ինչպես քիմիական աղտոտիչները։ Երբ մարդիկ մտածում են աղմուկի և առողջության մասին, առաջինը պատկերացնում են բարձր ձայնով վայրեր՝ համերգներ կամ ծանր տեխնիկա, որը կարող է վնասել լսողությունը։ Սակայն աղմուկի ազդեցությունը սրանով չի սահմանափակվում։ Շարունակական աղմուկը՝ նույնիսկ ցածր մակարդակի, կարող է հանգեցնել խնդիրների։ Օրինակ՝ եթե մենք տանը մշտապես ենթարկվում ենք ֆոնային աղմուկի՝ երթևեկությունից, դա կարող է հանգեցնել առողջական լուրջ խնդիրների՝ սրտի հիվանդություններ, արյան բարձր ճնշում, ճարպակալում, շաքարային դիաբետ և այլ։ Մեկ այլ պատճառ, թե ինչու աղմուկն ուշադրություն չի գրավում՝ համեմատած, օրինակ, օդի աղտոտման հետ, այն է, որ դրա հետևանքները այնքան էլ ակնհայտ չեն։
Օդի աղտոտման դեպքում հետևանքները հաճախ շուտ են դրսևորվում՝ ասթմայի նոպաներ, հստակ զգուշացումներ, երբ դրսում սպորտով զբաղվելն անթույլատրելի է։ Բայց աղմուկի դեպքում նման համապարփակ սահմանաչափեր գոյություն չունեն։ Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպությունը առաջարկում է աղմուկի թույլատրելի սահմաններ, սակայն դրանք օրենքով պարտադիր չեն։
Աղմուկի տարածվածությունն ու հետևանքները Եվրոպայում:
Եվրոպայում ավելի քան 100 միլիոն մարդ ապրում է տարածքներում, որտեղ աղմուկը կարող է վնասել առողջությանը։ Խնդիրը գլոբալ բնույթ ունի, և հիմնական աղբյուրներն են ճանապարհային, երկաթուղային և օդային տրանսպորտը։
Ինչպե՞ս է աղմուկը ազդում առողջության, բնության և տնտեսության վրա:
Աղմուկը պահում է մարմինը լարված վիճակում՝ առաջացնելով բորբոքում և սթրես։ Սա ժամանակի ընթացքում կարող է հանգեցնել մի շարք հիվանդությունների, ներառյալ՝ սրտի խնդիրներ, ինսուլտ, հոգեկան խանգարումներ։ Բնության վրա աղմուկը նույնպես բացասաբար է ազդում՝ խաթարելով կենդանիների հաղորդակցությունը, վարքը և բազմացման պրոցեսը։ Տնտեսական ազդեցությունները ներառում են բուժման ծախսեր ու վաղաժամ մահվան հետևանքներ։
Ի՞նչ միջոցներ են ձեռնարկվում:
ԵՄ-ում գործում է աղմուկի վերահսկման հրահանգ, որը պահանջում է աղմուկի քարտեզագրում և պլանավորում։ Սակայն պարտադիր սահմանաչափեր չկան։ Շատ երկրներ իրականացրել են՝
• արագության սահմանափակումներ,
• ձայնային աղմուկ առաջացնող տրանսպորտի վերահսկում,
• «լուռ» երկաթուղային երթուղիներ,
• նոր օդանավերի աղմուկի նվազեցում։
Լուռ և կանաչ տարածքների դերը:
Լուռ գոտիները օգնում են նվազեցնել սթրեսը, բարելավել առողջությունն ու մարդկանց բարեկեցությունը։ COVID-ի ժամանակ մարդիկ ավելի շատ սկսեցին գնահատել լռությունը։ Զեկույցները ցույց են տալիս, որ քիչ մարդիկ են ապրում աղմուկից զերծ կանաչ տարածքների մերձակայքում։
Եզրակացություն:
Աղմուկի աղտոտումը լուրջ մարտահրավեր է՝ ընդգրկելով առողջությունը, բնությունը և հասարակության տնտեսական վիճակը։ Անհրաժեշտ է ավելի խիստ և համակարգված քայլեր ձեռնարկել՝ աղմուկի ազդեցությունը նվազեցնելու համար։