Այն պահին, երբ թալիբները գրավել են Քաբուլը՝ վերցնելով իշխանությունը, ՀԱՊԿ-ը պատրաստվում է զորավարժություններ սկսել աֆղանա-տաջիկական սահմանին։
Ակնհայտ է, որ այս զորավարժությամբ ՀԱՊԿ-ը ցանկանում է ցույց տալ միջազգային հանրությանը, որ անհրաժեշտության դեպքում կարող է պաշտպանել Միջին Ասիան թալիբներից, որոնք վտանգ են ոչ միայն Միջին Ասիայի, այլև հենց Ռուսաստանի համար։
Ասել, թե տաջիկա-աֆղանական սահմանին իրավիճակը նոր է սրվել, սխալ կլինի․ այստեղ միշտ պահպանվում է սահմանային լարվածությունը։ Ի դեպ, մինչև 2005 թ․-ը տաջիկ-աֆղանական սահմանին ռուսական ուժերն են ապահովել անվտանգությունը․ սահմանապահները կանխարգելել են նաև Աֆղանստանից դեպի Ռուսաստան և Եվրոպա ապօրինի թմրամիջոցների մուտքը։
1992-ից մինչև 2005 թվականը, երբ տաջիկա-աֆղանական սահմանները վերահսկում էին ռուս սահմանապահները, տեղի է ունեցել ավելի քան 530 բախում և 1600 ներթափանցման փորձ, որոնց հետևանքով մարտերում զոհվել է 161 ռուս սահմանապահ, վիրավորվել՝ 362-ը։ Նրանց կողմից սպանվել են մոտ 3000 զինյալ, առգրավվել է ավելի քան 30 տ թմրամիջոց, այդ թվում՝ 11.4 տ հերոին:
Չնայած նրան, որ ռուսական բանակը արդեն մոտ 15 տարի է, ինչ դուրս է եկել Տաջիկստանից, Ռուսաստանը շարունակում է ունենալ ռազմական ներկայություն այնտեղ։ Տաջիկստանում է գտնվում ռուսական ամենամեծ՝ 201-րդ ռազմաբազան, որը տեղակայված է 3 քաղաքներում՝ Դուշանբեում, Կուրգան-Տյուբեում և Կուլյաբում։
Ի սկզբանե ռազմաբազայի հիմնական նպատակը եղել է խոչընդոտել ահաբեկչական փորձերին և թմրանյութերի ապօրինի շրջանառությանը։ Ռազմաբազայում կա մոտ 7500 մարտիկ։ Ուստի վերջին դեպքերի հետ կապված՝ ռուսական ռազմաբազան կարող է պաշտպանել աֆղանա-տաջիկական սահմանը։ Սրա մասին խոսել է նաև ՌԴ պաշտպանության նախարար Սերգեյ Շոյգուն՝ նշելով, որ Տաջիկստանում և Ղրղզստանում գտնվող ռուսական ռազմակայանները կներգրավվեն ՀԱՊԿ սահմանների պաշտպանության մեջ։ Տաջիկստանը ևս իր սահմաններն ամրապնդելու համար ուղարկել է մոտ 20 հազար զինվորական: Կարելի է ասել, որ Միջին Ասիան պատրաստ է դիմակայել թալիբներին, եթե նրանք փորձեն հատել ՀԱՊԿ-ի սահմանները։
Հիմնական վտանգն այն է, որ կան տաջիկներ և ուզբեկներ, որոնք կռվում են գրոհայինների շարքերում, և եթե նրանք ներթափանցեն Միջին Ասիա, կարող են այնտեղ նոր խժդժություններ սկսել բնակչության շրջանում։ Մեկ այլ խնդիր են աֆղան փախստականները, որոնք հատում են Տաջիկստանի սահմանը։ Տաջիկստանի ազգային անվտանգության պետական կոմիտեի տվյալներով՝ արդեն ավելի քան 1,5 հազար աֆղան է անցել երկիր: Դրանցից 1037-ը՝ հուլիսի 5-ի գիշերը, երբ գրոհայինները ամբողջությամբ վերահսկողություն հաստատեցին Բադախշան նահանգի վեց շրջանների նկատմամբ, որոնք ընդհանուր սահման ունեն Տաջիկստանի հետ՝ 910 կիլոմետր երկարությամբ:
Այս վտանգը չեզոքացնելու համար կարևոր է ՀԱՊԿ-ի դերակատարությունը։ Զորավարժությունները խոսում են այն մասին, որ ռազմաքաղաքական բլոկը պատրաստ է մտնել ակտիվ գործողությունների մեջ։ Դեռևս հուլիսի 7-ին Դուշանբեն օգնություն է խնդրել բլոկից․ ՀԱՊԿ-ում մշտական ներկայացուցիչ Հասան Սուլթոնովը նշել էր, որ տաջիկա-աֆղանական սահմանը հեռավոր լեռնային տարածք է, և Տաջիկստանի համար դժվար է միայնակ վերահսկել այն: Սրան ի պատասխան՝ Վլադիմիր Պուտինը իր տաջիկ գործընկերոջը՝ Էմոմալի Ռահմոնին, խոսք է տվել հարկ եղած դեպքում ՀԱՊԿ-ի շրջանակներում օգնություն տրամադրել։ Օգնության մասին խոսել է նաև ՀԱՊԿ գլխավոր քարտուղար Ստանիսլավ Զասը՝ նշելով, որ Տաջիկստանին մենակ չեն թողնի, և եթե սպառնալիք ստեղծվի Տաջիկստանի համար: Սա լավ առիթ է ՀԱՊԿ-ի համար օգտագործելու այն հօգուտ իրեն՝ ցույց տալով իր ծանրակշիռ լինելը։ Ռուսաստանի ԱԳՆ-ում ևս կարծում են, որ սա կլինի ամենատպավորիչ ազդանշանը բոլոր այն ուժերին, որոնք կփորձեն ոտնձգություն կատարել ՀԱՊԿ-ի դեմ: Այն նաև ազդանշան է ԱՄՆ-ին և Թուրքիային, որոնք փորձում են մեծացնել իրենց ազդեցությունը Միջին Ասիայում, հատկապես այն դեպքում, երբ Տաջիկստանը օգնություն է խնդրել նաև ԱՄՆ-ից։